KURUBUZ NEDİR ?
Kurubuz, karbon dioksit (CO2) gazının düşük sıcaklıklarda -78,5°C (-109.3 °F) , yoğunlaştırılarak sıvı hale getirildikten sonra bu sıvının kontrollü bir şekilde gaz fazına dönüştürülmesiyle elde edilen katı bir karışımdır. Karbon dioksit gazı, atmosferde doğal olarak bulunan bir bileşendir, ancak endüstriyel uygulamalarda genellikle buharlaştırılması ve sıvılaştırılması gerekebilir. Yani kurubuz, karbon dioksit gazının doğrudan sıvı fazdan katı faz haline geçmesiyle oluşan bir buz türüdür. Bu dönüşüm “Süblimasyon”olarak adlandırılır. İlk olarak; Karbon dioksit gazı, saflaştırma işlemine tabi tutulur. Ardından, -20 derecede 20 barlık bir basınç uygulanarak gaz fazından sıvı fazına dönüştürülür. Elde edilen sıvı karbon dioksit, kapalı bir fanus veya tank içinde saklanır. Sonrasında, kullanılmak istenen alan üzerine püskürtülerek enerji ile temas eder ve donarak katı hale geçer.
Kurubuz, genellikle çok düşük sıcaklıklarda kullanılan soğutma ve dondurma işlemi olarak bilinir. Taşıma ve depolama süreçlerinde sıcaklığı kontrol etmek için kullanılır. Kurubuzun özelliklerinden biri, atmosferde doğrudan gaz haline geçmeden katıdan gaz haline geçmesidir; Bu nedenle "kurubuz" adı verilmiştir. İyi yalıtılmış bir kapta muhafaza edilmelidir. Kalın strafor kutu içerisinde saklanması kullanım süresini uzatabilir. Uzun süre cilde temasından kaçınılmalıdır. Maşa veya yalıtımlı eldiven kullanılmalıdır. Başlıca özellikleri şu şekildedir.
Soğutma Özelliği: Çok düşük sıcaklıklara kadar soğutma sağlayabilir. Bu nedenle genellikle endüstriyel uygulamalarda ve laboratuvarlarda sıcaklık kontrolü için kullanılır.
Taşıma ve Depolama : Sıvı karbon dioksitin donma noktasının oldukça düşük olması, kurubuzu, taşıma ve depolama süreçlerinde etkili bir soğutucu ve katılaştırıcı olarak kullanılmasını sağlar.
Gıda Endüstrisi: Gıda endüstrisinde soğutma, dondurma ve taşıma için yaygın olarak kullanılır. Özellikle dondurulmuş ürünlerin taşınması ve depolanmasında tercih edilir.
Etkin Isı Kapasitesi: Isı kapasitesi yüksektir ve bu özellik, özellikle sıcaklık kontrolü gerektiren birçok endüstriyel sektörde ve bilimsel uygulamada yaygın olarak kullanılır.
Endüstriyel Temizlikte Kurubuz Kullanımı
Kurubuz endüstriyel temizlikte de yaygın olarak kullanılan bir malzemedir. Yüksek basınçlı hava veya gaz ile püskürtülen kurubuz tanecikleri; Yüzeylerden kir, yağ, boya ve diğer kalıntıları çıkarmak için kullanılır. Püskürtme işlemi sonrasında taneciklerin temas ettiği yüzeydeki kirlilik donar, ardından donmuş katman çatlar ve böylece yüzey temizlenir. Ancak bu İşlemleri gerçekleştirirken uygun kişisel koruyucu ekipmanları (gözlük, eldiven, maske) kullanmak gereklidir. Bu yöntem, özellikle endüstriyel ekipmanlar, makinalar ve diğer büyük yüzeylerin temizliği için kullanılmaktadır. Makinaların veya makina parçalarının sökülmesine gerek duyulmadan inatçı kirlerin, kalıntıların temizlenmesi sağlanır. Yüksek basınç ve püskürtme yöntemiyle uygulanan yüzeye zarar vermeden ulaşılması en zor noktaları temizler. Herhangi bir kalıntı bırakmaz. Bu sebeple zaman kaybı önlenmiş olur. Hassas sensörlerin, elektro iletken parçaların temizlenmesinde de kullanılabilir.
Kurubuz ile temizleme, su veya kimyasal temizlik maddeleri kullanılmadan çevre dostu bir temizlik seçeneği sunmaktadır. Kurubuz, buharlaşma ve genleşme ile yayılım sağladığı yaptığı için, kullanıldığı alanda oksijeni itebilir. Bu durum, özellikle kapalı alanlarda dikkate alınmalıdır çünkü yeterli oksijen olmaması, solunum zorluğuna neden olabilir. Bu nedenle, kurubuz kullanımında uygun güvenlik önlemleri alınmalı ve işlemler, iyi havalandırılmış ortamlarda gerçekleştirilmelidir.